Nguyễn Phương
Trẻ mới sinh ra sẽ chỉ bú sữa mẹ hoặc sữa bột là chính, nhưng đến một thời điểm nào đó, các gia đình sẽ phải cho trẻ làm quen dần với các loại thực phẩm khác. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết cách cho bé ăn dặm lần đầu tiên khoa học nhất, mời các bạn tham khảo.
Khi nào nên bắt đầu cho bé ăn dặm?
Các chuyên gia khuyến nghị nên cho con bú hoàn toàn trong 6 tháng đầu sau khi sinh, như vậy là tốt nhất. Tuy nhiên, nếu điều kiện không cho phép, chẳng hạn như người mẹ phải đi làm, thì có thể sẽ phải cho trẻ tập ăn dặm sớm.
Bắt đầu từ 4 tháng đến 6 tháng, hầu hết trẻ sơ sinh đã có thể sẵn sàng làm quen với thực phẩm rắn. Mặc dù vậy, sữa mẹ vẫn là nguồn dinh dưỡng chính, thực phẩm rắn chỉ mang tính chất giới thiệu cho trẻ mà thôi.
Trong khoảng thời gian này trẻ sơ sinh đã biết ngừng sử dụng lưỡi của mình để đẩy thức ăn ra khỏi miệng và bắt đầu kỹ năng phối hợp để di chuyển thức ăn rắn từ phía trước miệng ra phía sau để nuốt.
Dưới đây là một số dấu hiệu khác cho thấy em bé của bạn đã sẵn sàng để ăn thức ăn đặc, bao gồm :
- Có thể giữ đầu của mình ở tư thế thẳng đứng.
- Có thể ngồi với sự hỗ trợ (tựa lưng vào đâu đó).
- Mút tay hoặc đồ chơi thường xuyên.
- Tỏ ra hứng thú với những gì người lớn ăn.
Xem thêm >>> 5 điều cơ bản về phương pháp ăn dặm kiểu Nhật.
Thực đơn cho bé ăn dặm lần đầu tiên
Trong giai đoạn bắt đầu cho bé ăn dặm, sữa mẹ hoặc sữa bột vẫn là nguồn thức ăn chính. Bạn chỉ nên cho trẻ ăn 1-2 muỗng thức ăn đặc/lần/ngày mà thôi. Sau khoảng 2 tuần thì tăng 2-4 muỗng/lần, mỗi ngày 2 lần.
– Gạo : Nên cho trẻ ăn bột gạo nấu loãng hoặc cháo xay nấu loãng, không đường không muối không dầu mỡ hay bất kỳ thứ gì khác. Đây là cách cho bé ăn dặm lần đầu tiên.
Nếu như bạn không dùng bột gạo hoặc gạo thì bạn có thể dùng bột mì hoặc yến mạch thay thế cũng được, những thực phẩm này được ưa chuộng ở phương tây hơn.
– Thịt :Sau khoảng 3-4 tuần chỉ uống sữa và ăn bột/cháo, bạn hãy cho trẻ làm quen với thịt lợn hoặc thịt gà. Lưu ý, thịt phải được xay nhuyễn và ninh nhừ.
Hoặc không hãy thử cho trẻ ăn cháo/bột có chứa nước hầm xương thịt trước đã. sau đó mới cho thịt vào. Với những bữa đầu tiên ăn thịt, bạn không nên cho quá nhiều thịt, về sau mới tăng dần dần lên. Đây cách cho bé ăn dặm lần đầu tiên khoa học nhất.
– Rau : Cùng lúc với đó, khi gần được 6 tháng tuổi, hãy thử cho trẻ làm quen với họ nhà đậu và một số loại rau như rau ngót hoặc rau cải. Tất cả những thực phẩm này phải được xay nhuyễn và nấu loãng.
Nên giới thiệu thực phẩm mới một cách đơn lẻ, để kiểm tra phản ứng của em bé. Hết 6 tháng, bạn có thể trộn một số thực phẩm với nhau, chẳng hạn như cháo : gạo + thịt + rau.
– Ngũ cốc ăn liền : Để tiện lợi và tiết kiệm thời gian, các gia đình có thể mua ngũ cốc ăn liền dành cho trẻ sơ sinh. Những sản phẩm này cũng khá an toàn và không quá đắt đỏ. Lưu ý, phải chọn loại ứng với đúng độ tuổi của em bé.
– Trái cây : Nước ép trái cây không phải là một phần cần thiết trong chế độ ăn uống của các em bé mới bắt đầu tập ăn dặm.
Quá nhiều nước ép có thể góp phần gây ra các vấn đề về trọng lượng và tiêu chảy, cũng như ngăn chặn sự thèm ăn của em bé đối với các thực phẩm rắn bổ dưỡng. Nhấm nháp nước ép suốt cả ngày hoặc trong khi ngủ thiếp đi cũng có thể dẫn đến sâu răng.
Nếu bạn muốn cho trẻ ăn trái cây hoặc uống nước ép trái cây, hãy đợi cho đến khi bé được ít nhất 6 tháng tuổi trở lên. Ngoài ra, phải chắc chắn nước trái cây là 100% . Nước ép có chứa vitamin C sẽ cải thiện sự hấp thu chất sắt trong cơ thể.
– Thực phẩm cần tránh : Một số loại thực phẩm không thích hợp cho trẻ sơ sinh bao gồm :
Không cung cấp sữa bò hoặc mật ong trước khi trẻ được 1 tuổi. Sữa bò không đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng cho trẻ sơ sinh, nó cũng không phải là nguồn cung cấp sắt tốt và có thể làm tăng nguy cơ thiếu sắt. Mật ong có thể chứa bào tử/vi khuẩn có thể gây ra một căn bệnh nghiêm trọng được gọi là ngộ độc trẻ sơ sinh.
Không cung cấp thực phẩm có thể khiến em bé bị nghẹt thở. Chẳng hạn như : miếng thịt lớn, pho mát, nho, rau sống hoặc các miếng trái cây cứng, trừ khi chúng được cắt thành từng miếng nhỏ.
Ngoài ra, không nên cho trẻ ăn thức ăn cứng, chẳng hạn như hạt, quả hạch, bỏng ngô, kẹo dẻo và kẹo cứng.
Xem thêm >>> Hướng dẫn cách nấu bột cho trẻ ăn dặm.
Hướng dẫn cách cho bé ăn dặm lần đầu tiên
Đầu tiên, bố mẹ nên cho trẻ ăn cháo hoặc bột nấu loãng, không gia vị và không thức ăn khác đi cùng (rau, thịt hoặc trái cây). Lần đầu nên cho trẻ ăn thử 1-2 muỗng/lần/ngày. Sau vài ngày thì tăng lượng lên.
Nên chờ từ 3 đến 5 ngày giữa mỗi lần cho trẻ ăn một loại thức ăn mới. Bằng cách này, nếu bé có phản ứng – chẳng hạn như tiêu chảy, phát ban hoặc ói mửa thì bạn sẽ biết được nguyên nhân.
Sau khi giới thiệu các loại thực phẩm đơn lẻ, bạn có thể cho trẻ ăn kết hợp, tức là trộn thịt và rau vào cháo. Mỗi ngày ăn 2-3 bữa, xen kẽ với việc cho bé bú sữa mẹ.
Nên cho trẻ ngồi trong một chiếc ghế bành vững chắc và có khóa dây an toàn bao quanh. Như vậy sẽ dễ dàng cho trẻ ăn hơn và tạo thói quen ăn uống sau này. Đây là cách cho bé ăn dặm lần đầu tiên.
Bạn cũng có thể cho trẻ tự cầm thức ăn và tự ăn (ví dụ như bơ hoặc chuối) để trẻ cảm thấy vui vẻ, thoải mái và tự do hơn. Đồng thời tạo cơ hội phát triển kỹ năng vận động tinh.
Hãy cho trẻ làm quen với việc uống sữa hoặc uống nước trái cây từ cốc/ly. Khi trẻ được 9 tháng tuổi, trẻ có thể tự cầm cốc để uống.
Trong giai đoạn mới tập cho trẻ ăn dặm, không nên ép trẻ ăn quá nhiều, nếu không trẻ sẽ dễ bị nôn ra và quấy khóc nhiều hơn. Nếu em bé khóc và quay đầu đi, hãy dừng lại. Điều quan trọng là bé đã ăn đủ và tăng cân đều đặn.
Nếu trẻ phun thức ăn ra, không chịu nuốt, bạn có thể kết hợp vừa cho ăn dặm vừa cho uống sữa (dùng muỗng hoặc dùng bình), như vậy thức ăn sẽ trôi xuống dễ dàng hơn, đồng thời trẻ dễ chấp nhận việc cho ăn hơn. Đây là cách cho bé ăn dặm lần đầu tiên khá hiệu quả.
Lưu ý, không cho trẻ uống sữa nhiều trong lúc cho ăn dặm, bởi nếu không trẻ sẽ nhanh bị no và đầy, dễ gây ra nôn chớ, trào ngược thực quản.
Xem thêm >>> 10 món cháo ngon cho bé ăn dặm và mới biết đi.
Chúc các gia đình thành công với hướng dẫn cách cho bé ăn dặm lần đầu tiên này nhé!